Çeviri, kaynak ve hedef dillerin, kültürlerin ve bağlamların derinlemesine anlaşılmasını gerektiren zorlu ve karmaşık bir iştir. En yetenekli çevirmenler bile iletişim, kültür ve diplomasi açısından önemli sonuçlar doğurabilecek hatalar yapabilirler. Bu blog yazısında, dünya çapında yapılan en önemli çeviri hatalarından bazılarını vurgulayacağız.
1. “Süt var mı?” – 1990’larda ünlü “Got Milk?” reklam kampanyası İspanyolca’ya “¿Tiene leche?” yani “Sütün var mı?” yerine “¿Está usted lactando?” yani “Emziriyor musun?” şeklinde çevrilmiştir. Bu hata, çeviride kültürel bağlamın önemini ve yanlış anlaşılmaları önlemek için yerel uzmanlara danışılması gerektiğini göstermektedir.
2. “Pepsi sizi hayata döndürür” – Çin’de Pepsi’nin “Pepsi sizi hayata döndürür” sloganı “Pepsi atalarınızı mezardan geri getirir” olarak çevrilmiştir. Bu hata, ana dili hedef dil olan ve kültürel nüansları derinlemesine anlayan profesyonel çevirmenler kullanmanın önemini göstermektedir.
3. “Sizi gömeceğiz” – Soğuk Savaş sırasında Sovyet Başbakanı Nikita Khrushchev, Batılı büyükelçilere yaptığı bir konuşmada “Sizi gömeceğiz” demiştir. Ancak Rusça “My vas pokhoronim” ifadesi, “Sizi yeneceğiz” veya “Sizi yaşatacağız” yerine yanlışlıkla “Sizi gömeceğiz” olarak çevrilmiştir. Bu hata, siyasi gerilimlerin ve yanlış çevirilerin diplomasi ve uluslararası ilişkilerde nasıl ciddi sonuçlar doğurabileceğini göstermektedir.
4. “Hamileyim” – 2009 yılında ABD’de İspanyolca konuşan bir kadına, karın ağrısı şikayetiyle hastaneye gittiğinde yanlışlıkla hamile olduğu söylendi. Yanlış çeviri, hemşirenin “utanıyorum” ifadesini “hamileyim” olarak çeviren bir online çeviri aracını kullanmasıyla ortaya çıkmıştır. Bu hata, çeviride teknolojinin sınırlılıklarını ve doğru ve etkili iletişimin sağlanmasında insan uzmanlığına duyulan ihtiyacı vurgulamaktadır.
5. “Finger lickin’ good” – Çin’de KFC’nin “Finger lickin’ good” sloganı, deyimsel ifadeleri çevirmenin zorluğu nedeniyle “Parmaklarınızı yiyin” olarak çevrilmiştir. Bu hata, karışıklık ve yanlış anlamaları önlemek için kaynak dildeki deyim, argo ve kültürel referansları anlamanın önemini göstermektedir.
Sonuç olarak, çeviri hataları iletişim, kültür ve diplomasi açısından önemli sonuçlar doğurabilir. Yukarıdaki örnekler, kültürel bağlamın, anadil konuşurlarının, profesyonel çevirmenlerin, siyasi gerilimlerin, insan uzmanlığının ve deyimsel ifadelerin çevirideki önemini göstermektedir. Çeviri hatalarından kaçınmak için, ilgili dilleri, kültürleri ve bağlamları derinlemesine anlayan yetenekli ve deneyimli çevirmenlerle çalışmak çok önemlidir.
